De wet

Wat is de Metrologiewet?

Inleiding
Om energieverbruik vast te stellen zijn energiemeters in het leven geroepen. Voor het meten van warmte zijn speciaal thermische energiemeters, ook wel warmtemeters genoemd, ontwikkeld. Deze moeten voor zowel de warmteleverancier (de warmtebedrijven) als voor de warmteafnemer (de klant) betrouwbaar werken, zodat niet te veel en niet te weinig warmte afgerekend wordt.

Vanaf begin 2015 moeten nieuwe thermische energiemeters, die op de Nederlandse markt verschijnen, voldoen aan wettelijke voorschriften vastgelegd in de Metrologiewet en aanverwante regelgevingen. Innoforte wil helderheid verschaffen in de complexe materie rondom de metrologiewet, thermische energiemeters en waar rekening mee dienen te houden is. Op deze pagina geven we inzicht in deze wet en verwijzen naar de aanverwante (inter-)nationale documenten.

Voor informatie over thermische energiemeters verwijzen we u graag naar een aparte pagina op deze website. Klik hier.

Geschiedenis
In 1816 is in Nederland de IJkwet ingevoerd om de handel en het gebruik van meetinstrumenten te reguleren. In deze wet zijn regels opgesteld die een juiste en nauwkeurige meting afdwingen. In de loop der tijd is de IJkwet onderhevig geweest aan een groot aantal wijzigingen. In 2004 werd een nieuwe Europese Meetinstrumenten Richtlijn aangenomen. Dit vormde de aanleiding tot het herschrijven van de Nederlandse IJkwet. De Metrologiewet is hieruit voortgekomen en eind 2006 in werking getreden.

De wet
De vigerende Metrologiewet bevat de regels voor de meetinstrumenten zoals die in 2006 zijn opgesteld. In de loop van de tijd zijn in de wet enkele aanpassingen gedaan. De laatste zijn in 2016 in werking getreden. Klik hier voor de huidige Metrologiewet.

De Metrologiewet onderscheidt de volgende soorten meetinstrumenten: gasmeters en volumeherleidingsinstrumenten, kilowattuurmeters, thermische-energiemeters, vloeistofmeetinstallaties, automatische weeginstrumenten, taxameters en multidimensionale meetinstrumenten. Via lagere regelgeving, gebaseerd op de Metrologiewet, worden kwaliteitseisen gesteld aan de thermische energiemeters.

Doel
De huidige Metrologiewet zorgt ervoor dat juist en nauwkeurig kan worden gemeten met meetinstrumenten. Onder de Metrologiewet zijn voor bepaalde meetinstrumenten specifieke toepassingen geregeld. Als een meetinstrument voor die specifieke toepassing wordt ingezet, dan zal het instrument aan de eisen van de Metrologiewet en de onderliggende regelgeving moeten voldoen. De warmtemeters vallen onder de categorie thermische-energiemeters en moeten derhalve voldoen aan de Metrologiewet.

Relatie met overige wet- en regelgeving en normen
De Metrologiewet is onderdeel van een groter geheel. De Europese Richtlijn 2014/32/EU, tevens bekend als de MID (Measuring Instruments Directive), vormt de basis voor de Nederlandse wetgeving. De Metrologiewet is opgesteld om de eisen vast te leggen die gesteld worden aan de kwaliteit en het beheer van meetinstrumenten, waar onder de thermische energiemeters. Vaak wordt door de wetgever besloten over een raamwet, die vervolgens wordt uitgewerkt in een “Algemene Maatregel van Bestuur” (AMvB), die net als de wet in het Staatsblad wordt gepubliceerd. Deze kan vervolgens weer nader worden uitgewerkt in een ministeriële regeling.

De Nederlandse Metrologiewet is als AMvB uitgewerkt in het “Besluit meetinstrumenten en marktdeelnemers”. Hierin worden ministeriële regels gesteld waaraan thermische energiemeters vóór gebruik moeten voldoen. Op basis van het AMvB is, als een vorm van wetsdegradatie, de “Regeling voor het gebruik en de installatie van thermische energiemeters” opgesteld. De regeling bevat een ministerieel vastgesteld bindend voorschrift met de regels voor het installeren en in gebruik nemen van goedgekeurde thermische energiemeters.

Naast de wet- en regelgeving is door de NEN in Europees verband een set normen opgesteld: de NEN-EN 1434. Deze normenserie geeft een invulling aan de Europese richtlijn 2014/32/EC (MID) op basis van de eisen voor thermische energiemeters bij warmtelevering voor ruimteverwarming. De normenserie is vooral van belang voor fabrikanten en leveranciers van thermische energiemeters en voor leveranciers van warmte voor zover zij gebruik maken van thermische energiemeters.

In onderstaand schema staan de relaties tussen de richtlijnen, wetgeving, besluiten, regelingen en normen op hoofdlijnen.

De relaties tussen de wet, de richtlijnen, de besluiten, de regelingen en de normen zijn complex. Daarom heeft Innoforte voor de thermische energiemeters de meest belangrijke relaties in een gedetailleerd schema ondergebracht. We geven daarmee meer inzicht in de relaties tussen wetsartikelen en de overige onderdelen van de regelingen. Onderstaand schema is te downloaden en voor de leesbaar uit te printen op A3-formaat.